ATSO'nun Nisan ayı meclis toplantısında iş dünyasının ekonomi üzerine mevcut durumları ve beklentileri üzerine anket yapıldı. ATSO Meclis Başkanı İzzet Bayar, ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Osman Budak, yönetim ve meclis üyelerinin katılımıyla gerçekleşen elektronik ankette, 16 soru yönetildi. 

SATIŞLAR KÖTÜ

Şirketlerin geçen yıla göre satış durumunun sorulduğu üyelerin yüzde 34'ü biraz daha kötü, yüzde 11'i çok daha kötü olduğunu belirtirken, yüzde 23'üne göre aynı, yüzde 19'una göre biraz daha iyi ve sadece yüzde 3'üne göre çok daha iyi olarak değerlendirildi. Şirketlerin önceki aylara göre satışlarına ilişkin yüzde 41'ine göre biraz daha kötü, yüzde 6'sına göre de çok daha kötü sonucu ortaya çıktı. 

SİYASİ GERİLİM

Satışları etkileyen en önemli faktör olarak yüzde 21 maliyet artışı, yüzde 20 finansman ve alacak sorunları, yüzde 19 siyasi gerilim, yüzde 17 güven kaybı gösterildi. Faiz oranlarının yükselmesi ve kredi kartı taksit sınırlandırmaları da sorunlar arasında yer aldı. İş dünyasının yüzde 40'ı son dönemde kredi kullanımını artırırken, yüzde 28'i ise kullanmıyor. 

MALİYET ARTIŞI ENFLASYONUN ÜZERİNDE

Yüzde 17 oranında da kredi kullanımı aynı düzeyde. Geçen yılın aynı dönemine göre alacak tahsilatında yüzde 46 daha kötü, yüzde 20 ise çok daha kötü düzeyde. Geçen yılın aynı dönemine göre maliyet artışı ise üyelerin yüzde 70'ine göre enflasyonun üzerinde yaşandı. Yüzde 17'si ise enflasyon kadar artış olduğunu kaydetti. 

ÇALIŞAN SAYISI AZALIYOR

Son dört ayda çalışan sayısında ise firmaların yüzde 26 gibi ciddi oranında azalma kaydedilirken, yüzde 51'i çalışan sayısını korudu. Yüzde 14'lük kısmında ise artış kaydedildi. İş dünyasının yüzde 22'si önümüzdeki süreçte çalışan sayısının azalacağını, yüzde 21'i ise artacağını düşünüyor. 

İŞYERLERİNDE KÜÇÜLME TEHLİKESİ

2014 yılında işiyle ilgili planı sorulan iş dünyasının temsilcilerinin yüzde 27'si küçülmeye gideceğini açıklarken, yüzde 20'sinin bir planı yok. Yüzde 20'sinin de yeni yatırımla işini büyütmeyi ve çalışan sayısını artırmayı düşündüğünü açıkladı. Yatırım yapmama nedenleri de sorulan işadamlarının yüzde 22'si kayıtdışı ve haksız rekabet, yüzde 21'i karlılık düşüklüğü ve güvensizliği, yüzde 15'i kredi faizlerinin yüksekliğini gösterdi. 

EN ÖNEMLİ RİSK SİYASİ GERİLİM

Önümüzdeki aylarda en önemli risk olarak üyelerin yüzde 33'ü siyasi gerilimi gösterirken, yüzde 26'sına göre vergi-maliyet artışı, yüzde 17'si düşük büyüme ve durgunluğu, yüzde 10'u cari açığı gösterdi. Kur artışı ve enflasyon da önemli birer sorun olarak gösterildi. 

TAHSİLAT YAPAMIYORLAR

Sektörlerin en ciddi sorunlarının başında ise tahsilat, karşılıksız çekler ve senetler yer aldı. Büyük mağaza ve AVM rekabeti, işyeri enflasyonu, haksız rekabet ve kayıtdışılık, bürokratik engeller ve mevzuat sorunları, maliyetlerdeki artışlar, nitelikli iş gücü, vergi oranlarının yükselmesi, banka komisyonları, döviz kurlarındaki gelişmeler başlıca sorunları oluşturdu. 

DOLARDA KUR BEKLENTİSİ YÜKSEK

Enflasyon tahmin oranları da ağırlıklı 9.0 ve üzeri, hatta bazılarına göre 12.0'nin bile üzerinde olan iş dünyasının temsilcileri, döviz kurlarının ise daha fazla düşmesi gerektiğini düşünüyor. 2014 sonunda dolar kuru tahmini ise yüzde 90'ına göre alt seviye 2.00 ve üzerinde. Üyelerin yüzde 33'üne göre ise 2.30- 2.40'ın üzerinde. 

PİYASA OLUMSUZ

Bugünkü ekonomik şartlar değerlendirildiğinde, girişim ve yatırım ortamını değerlendirmeleri istenen iş dünyası temsilcilerinin yüzde 40'ına göre olumsuz, yüzde 25'ine göre kısa vadede olumsuz, uzun vadede olumlu beklentisi var. Yüzde 16'sı ne olumlu-ne olumsuz olarak görürken, sadece yüzde 7'lik kısım olumlu olarak değerlendirdi.