Mart ayı enflasyon beklentisinin yüzde 0.8, yıl sonu beklentisinin yüzde 6.86 olduğunu belirten Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, enflasyonda aylık ve yıllık bazlı gerçekleşmelerin beklentilerin üzerinde olduğunu kaydetti.

Çandır, "Ocak ayı başında özellikle Ocak-Nisan dönemi için baz etkisinin de katkısıyla nispeten düşük bir enflasyon bekliyorduk, ancak iç ve dış piyasalarda yaşanan hem siyasi hem de ekonomik arenadaki gelişmeler beklentileri olumsuz etkiledi ve fiyat artışları bunun üzerinde gerçekleşti. Mart ayında ülke genelinde tüketici fiyat endeksinde (TÜFE) yüzde 1,19, yurt içi üretici fiyat endeksinde (Yİ-ÜFE) ise yüzde 1,05 artış gerçekleşti. Yıllık bazda değerlendirildiğinde ise TÜFE'de yüzde 7,61, Yİ-ÜFE yüzde 3,41 oranında artış olduğu görüldü" dedi.

BATI AKDENİZ'DE ÜLKE ORTALAMALARININ ÜZERİNDE

Batı Akdeniz Bölgesi’nde Mart ayında tüketici fiyatlarında önemli ölçüde artış yaşandığını belirten Çandır, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Geçtiğimiz ay bölgemizdeki tüketici fiyatlarının aylık artış oranı yüzde 1,24, yıllık artış oranı ise yüzde 7,16 oldu. Batı Akdeniz Bölgesi Türkiye genelinden pahalı bir alt bölge oldu. Özellikle sert geçen kışın da etkisiyle yaşanan ürün kayıpları arzı olumsuz etkilerken ürün fiyatları da arttı. Bu durumdan ise bölgemizdeki ne üretici ne de tüketici kazançlı çıktı. Çünkü ülke örtüaltı tarımının yaklaşık yarısını bünyesinde bulunduran Batı Akdeniz'de üretici, maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmak zorunda kaldı ve pazar daha pahalı ürünlerle karşılaştı. Ülkedeki ürün bazlı fiyat artışı sıralamasında ilk sıralarda yoğun olarak bölgemizde üretilen ürünlerin yer alması da bölge tarımının önemini ortaya koymakta. Örneğin bölgemizde geçtiğimiz bir aylık dönemde tüm ürün grupları içerisinde en yüksek fiyat artışı yüzde 41,5 ile mandalinada görüldü."

TÜKETİCİNİN CEBİ TARIMSAL DESTEKLE RAHATLAR

Türkiye genelinde Mart ayındaki fiyat artışlarının tüketiciyi en fazla tarımsal ürünlerde üzdüğüne dikkat çeken BAGEV Başkanı Ali Çandır, fiyat artışı sıralamasında yüzde 31,31 artışla karnabaharın, harcama grubu bazında ise yüzde 2,47 artışla gıda ve alkolsüz içecekler grubunun ilk sıralarda yer aldığını belirtti.

Zorunlu ihtiyaç olan ve harcama sepetinde dörtte birlik paya sahip olan tarım ve gıda ürünlerinin fiyat değişimlerinin önemini vurgulayan Ali Çandır, "Tüm dünyada tarım ve gıda fiyatları, özellikle verimlilik artışının da etkisiyle düşme eğiliminde ve ortalama fiyat azalışı yüzde 14. Bu oranın bizde azalmak bir yana halen yüksek seyirli olması, ülkemizdeki tarımsal destek ihtiyacını ortaya çıkarmakta ve verimliliğe de odaklanılması gerektiğini kanıtlamakta. Zira ancak bu yolla fiyat katılığı bir nebze de olsa azaltılabilir ve tüketicinin cebi rahata kavuşabilir" değerlendirmesinde bulundu.

ÜRETİCİNİN OMUZUNDAKİ YÜK HAFİFLETİLMELİ

Bölge ve ülke ekonomisi için üreticinin omzundaki yükün hafifletilmesi, enerji başta olmak üzere tüm girdi maliyetlerinin düşük seviyelere çekilmesi gerektiğini vurgulayan Ali Çandır, şunları kaydetti:

"Bunun için de sert kış nedeniyle rekolte düşüşü yaşayan üreticimizin mazot desteği yanında borçlarının yeniden yapılandırılması ve kredilerinin vadelerinin ileriye çekilmesini öneriyoruz. Çünkü petrol fiyatlarının küresel alanda geçtiğimiz yıllarla karşılaştırıldığında daha düşük olduğu düşünüldüğünde, mazotun bizde halen yüksek seyirli olması üreticimizi zorlamakta. Bu nedenle enflasyonla mücadelede para politikası araçlarının yanında 'üretici ve tüketici dostu' politikalar da geliştirilmeli. Enerjide dışa bağımlık azaltılarak küresel dengesizliklerden en az derecede etkilenme sağlanmalı. Gıda fiyatlarındaki manipülasyonun önüne geçip, üretici-tüketici arasındaki fiyat farklılığını en aza indirerek fiyat katılıklarının yok edileceğine inanıyoruz."

EKONOMİNİN KIRILGAN YAPISI

Ekonominin kırılgan yapısına dikkat çeken BAGEV Başkanı Ali Çandır, "Ekonominin iç çekişmelerle kırılgan yapısının her geçen gün daha
da hassaslaştığı malum. Bu nedenle bizler üreticinin düşük maliyetle üretim yapmayı, tüketicinin ise cebindeki parasının gücünü eritmemeyi dert edindiği günümüzde, iç çekişmeleri bir kenara bırakıp, verimlilik artışlarıyla katma değer yaratmaya mecbur olduğumuzu tekrar hatırlatmak isteriz" diye konuştu.