Her ayın belli bir gününde, daha önceden belirlenen bakıma muhtaç kişilere yardım elini uzatan ve diş sağlığı konusunda tedavilerini ücretsiz yaparak “TUBA ANNE” diye isimlendirilen Diş Hekimi Tuba Peker Demircan, “Maalesef ülkemizde her diş ağrısına evde bulunan antibiyotikler kullanılmaktadır. Bilinçsiz kullanımlar, ileriki yıllarda bakterilere karşı insanoğlunu silahsız bırakacaktır. Bu nedenle dişinizdeki bir enfeksiyonda hekimin önerdiği antibiyotik kullanılmalıdır.”
 
Tuba hocanın kariyerindeki başarılı ve örnek çalışmaları kendisini, genç yaşına rağmen birçok ödülün sahibi yapmış, tercih edilen bir kişi olması dikkatimizi çekti. Bu nedenle kendisini gündeme taşımak istedik.



İşte Tuba hocaya sorularımız ve insan hayatı için gerekli cevapları.
 
 -Diş sağlığı insanlar için ne kadar önemlidir?
 
Sağlıksız dişler, sadece ağız sağlığını değil insan vücudundaki diğer organların sağlığını da etkiler. Ülkemizde diş hastalıklarının başlıca sebepleri olarak sigara ve tütün kullanımı, yanlış beslenme, ağız ve diş bakımına ve düzenli diş hekimi kontrolüne yeterince önem verilmemesini sayabiliriz. Ağız ve diş bakımına günde 2 defa diş fırçalanarak başlana bilir, dişler fırçalanmazsa ağızdaki artıkların bir süre sonra dişlerin üzerine tutunur. Plak halini alan bu tutunma 24 saat sonra artık fırça ile temizlenemeyecek hal alır. Mikroorganizmalar için besi yeri haline gelir. Mikroorganizmalar bir süre sonra dişin minesini çürütmeye ve diş etinde hastalık oluşturmaya başlar. Bu aşamada tespit edilirse geri dönüşümü kolay olur. Bu yüzdende her 6 ayda bir düzenli olarak Diş Hekimine kontrole gitmek önemlidir. Çürük dişler ve sağlıksız bir ağızda bulunan mikroorganizmalar kalbinizi, böbreğinizi veya damarlarınızı da hasta eder. İltihaplanmanın yaşlanmayı hızlandırdığı, romatizmal hastalıklardan obeziteye, bağışıklık problemlerinden, böbrek ve karaciğer sorunlarına pek çok alanda sağlığı tehdit ettiği bilimsel bir gerçektir.


 
-İnsanlar, diş bakımını nasıl ve ne zamanlar yapmalıdır?
 
Diş bakımında en önemli olan diş fırçalamadır. Diş fırçası orta sertlikte olmalı, fırça başı da küçük olmalıdır. En arka dişlere ulaşmak ve aynı zamanda bulantı refleksini uyarmamak için büyüklük önemlidir. Macun seçiminde de aşındırıcı içerenlerden uzak durmalıyız. Flor içerikli diş macunları tercih edilmelidir. Diş fırçalamaya başlamadan önce diş fırçası ıslatılmamalıdır. Yapılan en büyük yanlışlardan biri budur. Macun mercimek büyüklüğünde sıkılmalı, 45 derecelik açıyla diş etinden dişe doğru ön dişlerden başlayarak arka ya doğru gidilmelidir, dişlerimizin ön yüzeyi gibi arka yani dile bakan tarafını da mutlaka fırçalamalıyız. Macun miktarı fazla olursa ağzımızdaki macun çok fazla köpüreceği için 2 dakikadan az ve dişlerimizin her birine daha fırça değmeden fırçalama işini sonlandırırız, bunun sebebi çok köpürünce temiz hissinin gelişmesidir. Son aşamada ise dil yüzeyinin fırçalanması gerekir ki bu da çok önemlidir. Diş fırçalama işleminden sonra ise diş ipi kullanımı ile fırçanın ulaşamadığı yerlere yani diş aralarına ulaşırız.
 
-Diş fırçalamaya başlama yaşı kaçtır?
 
Bebeklerde 6. ayda süt dişleri çıkmaya başlar, süt dişlerinin temizliği anne tarafından gazlı bezle yapılmalıdır. Diş fırçasını eli ile kavraya bileceği yaşta fırça verilmelidir. Anne gözetimimde dişleri fırçalaması sağlanmalıdır. 7 - 8 yaşlarında artık tek başına gözetim olmadan fırçalama işlemini yapabilirler.
 
-Diş iltihaplanmasına antibiyotik kullanmak doğru mudur?
 
Diş iltihabı özellikle çürük dişlerde bakterilerin artması ve çevre dokuların aşınması nedeni ile oluşur. Oluşan bakteriler diş etlerinde şişmeye yol açabilmektedir. Diş hekimleri çürük dişin tedavisine başlamadan önce oluşan şişliğin giderilmesi ve operasyon yapılacak alanda biriken bakterileri temizlenmesini sağlamak için antibiyotik tedavisi uygun görebilir.
Maalesef ülkemizde kulaktan duyma bilgilerle, komşunun tavsiyesiyle veya yetkin olmayan kişilerin önerisi ile her diş ağrısına evde bulunan, komşudan alınan antibiyotikler kullanılmaktadır. Antibiyotikler vücudun her bölgesinde oluşan iltihaplanmalar için etkilidir. Fakat antibiyotiklerin etki mekanizması ve etki ettiği bölgeler farklıdır. Hastaların bu şekilde bilinçsizce antibiyotik kullanımı bakterilerde antibiyotik direncine yol açmakta ve ileriki yıllarda bakterilere karşı insanoğlunu silahsız bırakacaktır. Bu yüzden dişinizdeki bir enfeksiyonda hastanın seçeceği bir antibiyotik değil hekimin önerdiği reçete ettiği antibiyotik kullanılmalıdır.


 
-Her ağrıyan diş çekilir mi?
 
Tabii ki de her ağrıyan diş çekilmez. Diş ağrısının özellikle gece ağrısının sebebi derin çürüklerdir. Çoğu zaman kanal tedavisi ile sonuç verir. Kanal tedavisi yapılamayacak bir durum var ise çekim kararı verilir.
 
-Diş fırçaları, ne zaman değiştirilmelidir?
 
Düzenli olarak diş fırçalayan bir kişi 3 ayda bir fırçasını yenilemelidir. Aslında kişinin kendine özel iki fırçası olmalıdır. Bunun nedeni fırçamızın tam kuruması 12 saatte oluyor, fırça kuru olunca dişlerimizin mekanik temizliğini yapabiliyoruz. Kuru olmazsa, bu mekanik temizlik maalesef tam anlamıyla gerçekleşmiyor. İki fırçanız var ise ikisini de kullanıyorsanız (sabah birini aksam diğerini gibi ) o zaman 6 ayda yenisinin alınması gerekir.
 
-Protez nedir?
 
Olmayan bir organın yerini tutması bir eksikliğin giderilmesi için yapılan yapay parçadır. Protez dişler, kaybolan dişlerin ve dokuların, çiğneme fonksiyonlarını, konuşmaya katkılarını ve estetiğini iade ederken mevcut dokuların da sağlığının korunmasına yardımcı olmak üzere yapılan apareylerdir. Diş protezleri, diş tedavisinde son tercih edilen yapılardır. Diş kırıklarında, diş çürüklerinde, dolgunun yetersiz kaldığı durumlarda, eksik dişlerde tercih edilir. Diş protezlerinin iki farklı türü vardır. Sabit protez ve hareketli protez. Sabit Protez kırık veya aşırı çürük nedeni ile madde kaybına uğramış dişleri veya diş kayıplarında kayıp dişin önünde ve arkasında sağlıklı dişler var ise. Dişin üzeri dokuyla uyumlu bir malzemeyle kaplanarak tam bir diş formu sağlanır. Bu malzemeler ful metal, metal destekli porselen diş veya ful porselen olabilir. Sabit protezler yapıştırılır kişi kendi isteği ile protezi çıkartamaz, hareketli protez ise kişi kolaylıkla protezini çıkartıp takabilir.


 
-Takma, çıkma protez kullanmak istemeyenler için daha başka alternatifler var mıdır?
 
-Hareketli protezler çok tercih edilen bir protez değildir kullanımı zordur ve insanın ağzında kabullenilebilirliği maalesef çok azdır. Günümüzde artık implant yapımı çok yaygın. Artık hareketli protezlerin yerini sabit protezler almakta.
 
-Çocuklar kaç yaşında itibaren diş hekimine götürülmelidir?
 
Bebeğimizin dişlerinin sürmesinden 6 ay sonra ilk hekim ziyareti yapılmalıdır. Bazen çok erken dönemlerde sorunlar başlayabiliyor bunların önlenmesinde erken tanı çok önemli. Bebeğin beslenmesi, diş bakımı ve emme alışkanlıkları hakkında bilgilendirilip ortaya çıkacak problemleri önlemiş oluruz.
 
-Kırık dişin tedavisi var mıdır, yoksa çekilir mi?
 
Kırık dişlerin de tedavisi vardır. Bunda önemli olan kırık hattının nerede olduğu kanallı bir diş mi yoksa canlı bir diş mi olduğuna bakılarak restorasyona (dolgu, kron) karar verilir. Tabi bazen tedavi olamayacak kırıklarda olabilir. Buna hekim, film ve klinik bulgularla karar verir.
 
-Herkes tarafından sevilen ve tercih edilen, gariban annesi diye bilinen Tuba Peker Demircan hanım kimdir?
 
1977 yılında Antalya da doğdum.İlkokul ,ortaokul,ve liseyi Antalya da okudum.Bizim okuduğumuz yıllarda; üniversite sınavına girmeden önce tercih yapıp sonra sınava giriliyordu.Hayallerimi süsleyen meslek Diş hekimliği idi.1995 yılında Türkiye de 11 tane diş hekimliği fakültesi bulunuyordu.Ben işimi şansa bırakmadım.:) 11 diş hekimliğinin alt alta yazdım.En çok istediğim ve ilk tercihim olan Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesini kazandım. 2000 yılında mezun oldum.

Mezun olur olmaz anne ve babamın memleketi olan Burdur un Tefenni ilçesinde muayenehane açtım. Aynı zamanda 9 yıl 7 ay Tefenni ilçe hastanesinde de görev yaptım. Tam gün yasasıyla çok sevdiğim mesleğimi muayenehanemde daha iyi hizmet vereceğimi düşünerek devletten istifa ettim. Mesleğimin 15 yılını Tefenni de icra ettim.2 yıla yakın bir süredir Antalya da muayenehanem de çalışmaktayım.
 
Röportaj – Mesut İNCİ