Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız "Son 10 yıl içinde gelişmiş ülkelerde obezite artış hızında duraklama gözlenirken gelişmekte olan ülkelerde obezite görülme sıklığı giderek artmaktadır. Analiz edilen 33 yıl içinde dünyada hiçbir ülkede obezite sıklığında gerileme olmamıştır" dedi.

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) tarafından 38'incisi düzenlenen Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kongresi (TEMHK), Antalya'nın turizm bölgesi Belek'te gerçekleşti.

Kongrenin basın toplantısında konuşan TEMD Başkanı Prof. Dr. M. Sait Gönen, tiroid hastalıklarının dünyada ve özellikle de ülkemizde en yaygın endokrinolojik hastalıklar olduğunu söyledi. Bu konuda yapılan çalışmaların Türkiye'de toplumun yüzde 40'ında tiroid hastalığı veya riski bulunduğunu göstermekte olduğunu kaydeden Prof. Dr. Gönen, "Yaklaşık 20 yıldır uygulanan tuzların iyotlanması programı ile iyot alımında düzelmenin kısmen sağlandığı, ancak sorunun devam ettiği açıktır" dedi.

GUATR OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA

Prof. Dr. Gönen, Türkiye'de iyot alımına bağlı ortaya çıkan guatrın toplumun yüzde 5'inde daha sık görülen yaygın hastalık olduğunu söyledi. Halen şehir merkezlerinde toplumun önemli bir kısmında iyot eksikliğine bağlı guatra rastlandığını kaydeden Prof. Dr. Gönen, okul çağı çocuklarında bile guatr sıklığının yüzde 30'u bulduğunun altını çizdi. 

BATI KARADENİZ'DEKİ TEHLİKE

Sofra tuzlarının iyotlanması dışında sanayi tuzlarının, ekmeğin ve suların iyotlanması, hazır gübrelere iyot katılması gibi önlemler de alınabileceğini dile getiren Prof. Dr. Gönen, şöyle konuştu:

"Önemli bir problem de gebelikte yetersiz iyot alımına bağlı gebe ve bebek sağlığının etkilenmesidir. Gebelerde tuzla yeterli iyot alınamıyorsa medikal olarak iyot tedavisi düşünülmelidir. Yine ülkemizde değişik bölgelerde yapılan çalışmalarda guatr sıklığının yüzde 45'lere kadar çıkabildiği gösterilmiştir. Özellikle 40 yaşın üzerindeki bireylerde ve kadınlarda sıklık artmaktadır. Ancak çocuk ve genç popülasyonda da halen guatr önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Batı Karadeniz bölgesinde yapılan bir çalışmada 13-19 yaş grubunda guatr sıklığı yüzde 23.8 olarak bulunmuştur."

Prof. Dr. Gönen, Karadeniz bölgesinde görülen sıklığın nedeni olarak karalahananın gösterildiğini ancak insanların normal aralıklarda yediği karalahananın çok da bir suçu olmadığını söyledi.

33 YILLIK ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI

TEMD Genel Sekreteri Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, 1980 ile 2013 yılları arasında 188 ülkede yapılmış 1769 obezite sıklığı çalışmasının sonuçlarına göre 33 yılda dünyada vücut kitle endeksi fazla kiloluluk sınırında olanların oranının erkeklerde yüzde 29'dan yüzde 37'ye, kadınlarda yüzde 30'dan yüzde 38'e yükseldiğini söyledi. 

OBEZİTE GERİLEMİYOR

Buna göre halen dünyada 2.1 milyar fazla kilolu veya obez insan bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Yıldız, gelecek 20 yıl içinde bu rakamın 3 milyara çıkmasının beklendiğini aktardı. Obez bireylerin yüzde 13'ünün Amerika'da, yüzde 15'inin Çin ve Hindistan'da yaşadığına dikkati çeken Prof, Dr. Yıldız, "Son 10 yıl içinde gelişmiş ülkelerde obezite artış hızında duraklama gözlenirken tüm dünyadaki obezlerin yüzde 62'sinin yaşadığı gelişmekte olan ülkelerde, obezite görülme sıklığı giderek artmaktadır. Analiz edilen 33 yıl içinde dünyada hiçbir ülkede obezite sıklığında gerileme olmamıştır" diye konuştu. 

TÜRKİYE RAKAMLARI

Gelişmiş ülkelerde yaşayan her 4 çocuk ve ergenden birinin ve gelişmekte olan ülkelerde her 7 çocuk ve ergenden birisinin fazla kilolu ya da obez olduğunu aktaran Prof. Dr. Yıldız, "Ülkemizde erişkin nüfusun yüzde 65'i kilolu veya obezdir. Her 100 kadından 5'i ve her 100 erkekten 1'inde morbid obezite mevcuttur. Türkiye'deki çocuk ve ergen obezite rakamları gelişmiş ülkelere benzer görünmektedir" dedi.

Türkiye'de obezitenin önlenmesi ile tüm ölümlerin erkeklerde yüzde 11'inin, kadınlarda yüzde 16'sının önlenebilmesinin mümkün olduğunu aktaran Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, obezitenin kompleks bir hastalık olduğunu, genler, beslenme ve hareketsizlikten uyku düzeni, hava kirliliği, bağırsak florasına kadar birçok faktörün obezite gelişiminde etkili olduğunu söyledi. 

KAN YAĞLARI BOZUKLUĞU YÜZDE 78

TEMD Üyesi Prof. Dr. Fahri Bayram, kolesterol, trigliserid gibi kan yağları bozukluklarını ifade eden lipid bozukluklarının en az birisinin toplumda 20 yaş üzerindeki kişilerde yüzde 78 oranında mevcut olduğunu söyledi. Prof. Dr. Bayram, çoklu ve riskli lipid bozukluklarının ise yüzde 40 - 50 oranında olduğuna dikkat çekti. 

OSTEOPOROZ KADINLARA ÖZGÜ DEĞİL

Endokrinolojinin ilgi alanındaki bir diğer hastalığının osteoporoz olduğuna dikkat çeken Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Üyesi Prof. Dr. Oğuzhan Deyneli, her ne kadar bu hastalığın kadınları ilgilendiren sorun olarak algılanmasına rağmen erkeklerde de osteoporotik kırıkların ileri yaşlarda sıklıkla olabildiğini söyledi. Bu yanlış algının erkeklerde bu konuda korunma, taranma ve tedavi açısından eksiklik yarattığına dikkati çeken Prof. Dr. Deneyli, "Tüm dünyadaki kalça kırıklarının üçte biri erkeklerde olup, erkeklerde kalça kırığı sonrası ölümün, kadınlara göre 2 kat daha fazla olduğu bildirilmektedir" dedi.